همسفر



هر جا قدم مي گذاري يك ايستگاه صلواتي درست مي شود
در حال و هواي آثار عبدالرحيم سعيدي راد

نويسنده: حسين قرايي

سال ها پيش که کاست هاي کويتي پور را گوش مي دادم خيلي با اين اشعار دمخور بودم و زمزمه مي کردم؛
    تو را امواج دريا مي شناسند
    تو را شن هاي صحرا مي شناسند
    تو را اي منجي دل هاي عالم!
    تمام کهکشان ها مي شناسند 
    و شعرهاي ديگري از اين دست که در مراسم روضه خواني و سينه زني بيشتر جلوه گر بود. وقتي کتاب هاي عبدالرحيم سعيدي راد» را تورق مي کردم؛ چشمم به اين دوبيتي افتاد و متوجه شدم که اين دوبيتي ها ساخته و پرداخته ذهن خلاق اوست. با علاقه خاصي کتاب هايش را خواندم. مفاهيم پرمغز و روان در رگ هاي شعر اين شاعر انقلاب موج مي زند.
    تقريبا همه شعرهاي منتشر شده سعيدي راد را خوانده ام ولي هميشه ساعت به وقت دلتنگي» را که گزيده اشعار اين شاعر جنوبي است بيشتر دوست داشتم. حتم دارم، هنرمندانه سرودن اين اشعار است که دوست داشتن اشعار را سبب شده است.
    عبدالرحيم سعيدي راد در سال 1346 در شهر دزفول متولد مي شود و شاعرانه دزفولي بودن خويش را يادآور مي شود. اهل دزفولم، مرامم سادگي است/ روحِ شرجي هاي خوزستاني ام» (ساعت به وقت دلتنگي ص30)
     شاعر دزفولي ما شعر پرمضمون و خوش تراشي با عنوان من يک شاعر دولتي ام» دارد که در نوع خودش ارجمند است. او در اين شعر ارزش هاي انقلاب اسلامي را به رخ مي کشد و با بياني مطالبه آميز و انقلابي اين گونه آغاز مي کند؛
    من يک شاعر دولتي ام
    و از اين که
    لهجه انگليسي يا فرانسوي ندارم
    دلتنگ نيستم.»
    روحي که در اين شعر حاکم است من را ياد شعرهاي از نخلستان تا خيابان» عليرضا قزوه مي اندازد؛
    . من يک شاعر دولتي ام
    زيرا براي برادرم که در کربلاي 4 مفقود شد
    شعر گفته ام
    و از سيد مهدي» گفته ام که چشمانش را به آسمان بخشيد
    و شعرهايم را بر تابوت هاي خالي همرزمانم
    حک کرده ام
    اعتراف مي کنم
    که يک شاعر دولتي ام
    زيرا از هيچ سفارتخانه اي براي چاپ کتاب هايم پول نگرفته ام
    و جرمم اين است
    که به همه پا هاي ميهنم بدهکارم» (همان ص253) 
    سعيدي راد، با توجه به مطالعاتي که در حوزه زبان و ادبيات فارسي دارد، توانسته از اين انباشته فرهنگي استفاده کافي را ببرد و خلاقيت زلال خود را با اين انباشته ها جمع کند و ترکيب هاي بديع بيافريند؛ سيب نگاه ص 235 / اطلسي هاي پست مدرن ص 247 / زنبيل تابستان ص263/ کبوتر امن يُجيب ص294 / بغض قتلگاه ص 304 / زمزم ياد ص 312» و استفاده از همين ترکيب هاي تازه است که تنفس در حال و هواي شعري او را به صبحي دل انگيز پيوند مي زند.
    وقتي به دنياي شعرِ سعيدي راد گام مي نهي، توجه به فرهنگ عاشورا و فرهنگ انتظار جزء ويژگي هاي محتوايي او قلمداد مي شود او در کوشيدن اين معاني شيعي از قالب سپيد، مدد مي جويد و دقيقا از همين پنجره مضامين تازه را با کلماتي امروزي يادآور مي شود. توجه به شعر ايستگاه» مي تواند اين نکته باريک را براي مخاطب شعر او تبيين کند؛
    ايستگاه روزهاي ابري
    ايستگاه شعرهاي سوخته
    ايستگاه خواب هاي تعبير نشده،
    هر جا قدم مي گذاري
    يک ايستگاه صلواتي درست مي شود.
    حتي قنوت نمازم
    ايستگاه لبخند مهربان توست.
    تا کدام ايستگاه
    به دنبالت مي کشاني ام؟» (همان ص240)
    همان طور که در پي آمد، نگاه حماسي و شوق آميز شاعر به فرهنگ عاشورا جزو ويژگي هاي شعري اش محسوب مي گردد. سعيدي راد، سعي دارد تا تکرار عاشورا را در اين زمان در شعرهايش تماشايي کند.
    طرح و فرهنگ عاشورا در شعر نسبتا کوتاه خيابان عباس» - که شاعر آن را نذر شهداي بمب گذاري هاي کربلاکرده - قابل توجه است؛
     ق
     ط
     ر
     ه
    قطره
    در خودم ذوب مي شوم
    وقتي هنوز عمرسعد»
    در بين الحرمين» چارنعل مي تازد
    و شمر
    در خيابان هاي عباس بن علي» بمب مي کارد
    و بچه سه ساله در ميدان مشک»
    تشنه تشنه
    پرپر مي شود.
    قربان مظلوميتت يا اباعبدالله !» (همان ص 236)
    *
    در سال هاي اخير توجه به کوتاهه سرايي در کشور رشد قابل ملاحظه اي داشته است. شاعر در طرح واره ها» مي کوشد تا همه حرف هايش را با ايجاز دلنشين کند. برخي شاعران در طرح هايشان بويي از دلنشيني و لذت شاعرانه قابل لمس نيست اما در برخي طرح هاي سعيدي راد، اين دلنشيني به چشم مي آيد، به عنوان مثال او در شعري، شهيد را به خورشيد تشبيه مي کند و از آن استعاره مصرحه» مي سازد يعني علاوه بر دلنشيني و خوش تراشي واژه ها به خوش قيافه و قافيه بودنشان نيز نگاه دارد، نگاهي که خلاقيت در آن درخشش دارد؛
    خورشيد / از سنگر شب بيرون خزيد / قنّاسه» اي / پيشانيش را بوسيد.» (همان ص 281)
    هرچند که در مجموعه موفق ساعت به وقت دلتنگي» شاعر هنوز دلداده عليرضا قزوه و سلمان هراتي است و اين دلدادگي باعث مي شود مثل آن ها سخن بگويد و گاهي اوقات ردپاي تقليد از اين شاعران در شعرش ديده مي شود، اما شعرهاي زيبايي از او در همين مجموعه به چشم مي خورد، به تعدادي از اين شعرها توجه کنيد؛
    غروب، ابرهاي بي باران، / هنوز هم کاج هاي پنجشنبه / کلاغ مي بارند» (همان ص287)
    *
    چاقو، ترنج، نفس هاي تند / هنوز هم با صداي تلفن/ دستم را مي برم» (همان ص288)
    *
    دل به اين قطارها مبند / شهدا / از آسمان مي آيند» (همان ص290)
    *
    واژه هاي دلتنگم / قله اي را فتح نکرده اند / و رکورد عاشقي را نشکسته اند / عاشق دوپينگ نمي کند.» (همان ص293) 
    سعيدي راد، شاعري است که در نثرشاعرانه» نيز غور کرده است و از همين چشم انداز، تعدادي دفتر نثر شاعرانه (قطعه ادبي) منتشر نموده که قوي و مستحکم در اين ژانر ادبي، جلوه نموده است. نثرهاي شاعرانه او را مي توان در آينه کتاب هاي حق با آفتابگردان هاست»، همين»، ديگر عرضي ندارم» به تماشا نشست. با خواندن نثرهاي شاعرانه اين شاعر متوجه خواهيد شد، سادگي و صميميت، دو خصلتي است که مي توان به نام عبدالرحيم سعيدي راد» چسباند.
    وقتي نثرهاي شاعرانه اين شاعر را مي خوانيد اصلانمي توانيد متوجه شويد که او فوق ليسانس زراعت و اصلاح نباتات دارد. گاهي اوقات او را پدري مهربان مي بينيد که با واژه ها حرف هاي دلنشيني براي پسرش مي زند، گاهي اوقات او را در لباس بسيجي کلمات مشاهده مي کنيد که دوست دارد دغدغه هاي نسل خودش را از رهگذر همين واژه ها به امروزي ها انتقال دهد و. در حقيقت شاعرِ ما در نثرهاي شاعرانه اش علاوه بر استفاده هنرمندانه از صنايع لفظي و معنوي و تخيل، به فکرِ انديشه نيز هست.
    به هر روي عبدالرحيم سعيدي راد از زمره شاعران و نويسندگان انقلاب اسلامي است که هنوزم که هنوز است با خاطرات معطر سال هاي حماسه و خطر و عشق واژه ها را آذين مي بندد.
    پوتين هاي ترکش خورده ام در فکّه جا مانده اند / چفيه ام بر مانع خورشيدي اروند / يکي زمان را کمي به عقب هُل بدهد/ ه ها رحم ندارند / سيد جمشيد» را از آب بيرون بکشيد.» (همان ص213)
    حضور امثال سعيدي راد پويايي و مانايي شعر و نثر انقلاب اسلامي را سبب مي شود. خواندن آثار اين هنرمند بي ادعا ما را به سمت اميدوار زيستن و عاشقانه زيستن مي کشاند. پس بيراه نيست که همين الان کتاب همين» را مطالعه کنيد.
    
     


 رومه كيهان، شماره 21114 به تاريخ 4/5/94، صفحه 7 (ادب و هنر


آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها

فروشگاه خرید اینترنتی gachsaran دانلود فایل کتــــــــابکده شاهرود مدرسه علمیه أمیرالمؤمنین(ع)درگز-واحدپژوهش مای دیبا موویز مجلات معتبر علمي تدریس ، مطالب آموزشی و درسی دبستان هوا فضا و علم روز گروه آموزشی مای پی تی ای (mypte)